W Polsce nie ma jednoznacznych przepisów prawnych dotyczących postępowania w przypadku budowy podziemnych zbiorników na deszczówkę. Istnieją luki w prawie, które pozwalają na interpretację przepisów na dwa sposoby – montaż podziemnego zbiornika na deszczówkę wymaga jedynie zgłoszenia, z kolei z drugiej strony można uznać, że budowa takiego systemu wymaga pozwolenia. Wkrótce jednak ma się to zmienić, Ministerstwo Klimatu i Środowiska proponuje konkretne zmiany w prawie.
Czy zbiorniki na deszczówkę podziemne to urządzenia wodne?
Jak wynika z art. 389 pkt 6 Prawa wodnego, wykonanie urządzenia wodnego wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Należy się jednak zastanowić, co można nazwać urządzeniem wodnym i czy podziemne zbiorniki na deszczówkę spełniają wszystkie jego kryteria.
Urządzenie wodne przeznaczone jest do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z nich. Zalicza się do nich m.in.: stawy, sztuczne zbiorniki znajdujące się na wodach płynących, kanały, urządzenia przeciwpowodziowe, obiekty mające zastosowanie w ujmowaniu wód podziemnych i powierzchniowych czy też obiekty energetyki wodnej.
W przepisach nie ma jednoznacznego wskazania na zbiorniki na deszczówkę podziemne. Aby jednak mieć pewność, że nie będą one traktowane w kontekście urządzeń wodnych, trzeba zastanowić się, czy będą one służyły kształtowaniu zasobów wodnych.
Szczelne zbiorniki retencyjne podziemne nie zmieniają stanu wód gruntowych, co oznacza, że nie kształtują zasobów wodnych. Zatem nie można ich uznać za urządzenia wodne i tym samym ich montaż nie wymaga pozwolenia wodnoprawnego. Inaczej jest w przypadku zbiorników umożliwiających przenikanie wody do gruntu. Można uznać, że mają one wpływ na zasoby wodne. Wtedy montaż podziemnego zbiornika na deszczówkę wymaga pozwolenia wodnoprawnego.
Największy jednak problem pojawia się przy interpretacji wody opadowej w kontekście zasobów wodnych. Organy administracji publicznej mają na ten temat różne zdania. Większość z nich uważa, że zasoby wodne to wody powierzchniowe i podziemne. Są jednak tacy, którzy wody opadowe uznają za zasoby wodne i budowa zbiorników na deszczówkę podziemnego musi zostać poprzedzona odpowiednim pozwoleniem wodnoprawnym.
Podziemne zbiorniki na deszczówkę a prawo budowlane
Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawa budowlanego wszelkie roboty budowlane mogą zostać podjęte tylko po wcześniejszym uzyskaniu pozwolenia. Art. 29-31 prawa budowlanego zawiera jednak listę robót budowlanych zwolnionych z tego obowiązku, wśród których są m.in. budowa sieci kanalizacyjnej, zbiornika bezodpływowego na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m3 czy też przyłączy kanalizacyjnej.
W wykluczeniach nie ma jednak informacji dotyczącej zbiorników na deszczówkę podziemnych. Trzeba jednak wiedzieć, że katalog ten obejmuje prace budowlane o znacznie większym skomplikowaniu i ingerencji, niż jest to przy budowie zbiornika na deszczówkę do 10 m3.
Resort szykuje zmiany w sprawie budowy zbiorników retencyjnych podziemnych
Brak jednoznaczności przepisów sprawiło, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce wprowadzić w nich konkretne zmiany. Został już przygotowany projekt, który jednoznacznie wskazuje, że montaż zbiorników na deszczówkę podziemne 5000l nie będzie wymagał pozwolenia na budowę. Obecnie władze te przepisy interpretują bardzo różnie i tym samym wydają inne decyzje przy zgłoszeniach mieszkańców i właścicieli domów dotyczących budowy zbiorników na deszczówkę. Zdarzają się decyzje odrzucające projekty, co wynika z braku ujęcia planowanej inwestycji w art. 29 ustawy z 7.7.1994 r. Prawa budowlanego. Innym razem podziemne zbiorniki na deszczówkę o pojemności do 10 m3 uznaje się za podobne do bezodpływowych zbiorników na nieczystości ciekłe i tym samym w związku z ich budową wymagane jest jedynie zgłoszenie.
Planowane zmiany w prawie mają ułatwić właścicielom domów jednorodzinnych budowę zbiorników retencyjnych podziemnych. Ponadto ma to na celu uregulowanie dotychczas niejasnych przepisów w tym zakresie, na podstawie których takie przedsięwzięcie wymagało czasem pozwolenia, a innym razem tylko zgłoszenia. Obecnie najlepiej przed budową podziemnego zbiornika na deszczówkę jest swoją inwestycję skonsultować ze Starostwem Powiatowym.