Kompost wykorzystywany jest do nawożenia gleby i poprawy jej struktury. To naturalne źródło cennych dla roślin składników odżywczych. Właściciele nawet małych ogrodów doceniają jego walory. Dzięki niemu piaszczyste podłoże staje się żyźniejsze, a gliniasta ziemia jest lepiej napowietrzona. Kompost powstaje w kompostownikach. To specjalne pojemniki, w których zachodzą procesy prowadzące do powstania naturalnego nawozu. Jaki jednak kompostownik wybrać? Czy ma być to kompostownik ogrodowy premium z tworzywa czy kompostownik z siatki? Jak go zamontować i jak wykonać kompost?
Kompostownik ogrodowy premium i nie tylko – rodzaje
Kompostowniki można podzielić według dwóch podstawowych kryteriów. Pierwszy z nich to budowa. Istnieją kompostowniki otwarte, które nie posiadają pokrywy. Można je wykonać samodzielnie np. z drewnianych desek. Drugi rodzaj to kompostowniki zamknięte z pokrywą. Są otwierane i zamykane w razie potrzeby. Niektóre mają dodatkowo otwór w pokrywie, który pozwala na przedostawanie się do środka tlenu i optymalnej ilości wody, których potrzebują resztki roślin.
W drugim podziale uwzględnia się materiał, z jakiego kompostownik jest wykonany. Wyróżniamy:
– Kompostowniki z tworzywa, np. kompostownik ogrodowy premium – są wytrzymałe i szczelne. Mogą się nagrzewać, co zwiększa rozkład materii organicznej, dlatego należy często przerzucać w nich pryzmę
– Kompostowniki drewniane – na pewno dobrze prezentują się w ogrodzie, ale wymagają regularnej konserwacji. W takich pojemnikach proces produkcji kompostu trwa nieco dłużej
– Kompostowniki murowane – samodzielnie wykonane łatwiej jest dopasować do stylistyki otoczenia. Zazwyczaj w takich kompostownikach pryzma rozkłada się wolniej. Poza tym nie są one mobilne i nie ma możliwości ich przeniesienia
– Kompostowniki z siatki, inaczej nazywane metalowymi – ich zaletą jest bardzo dobry przepływ powietrza, co zawdzięczamy ich siatkowej konstrukcji. Ich wadą jest jednak niekoniecznie estetyczny wygląd po wypełnieniu
Warstwy kompostu
Po wyborze kompostownika ogrodowego, rozpoczynamy etap tworzenia kompostu, który ma budowę warstwową. Bezpośrednio na ziemi składowana jest pierwsza warstwa o wysokości ok. 30 cm. Składa się ona z odpadów organicznych takich, jak pocięte drobno gałęzie i resztki pokosu. Następnie układana jest ziemia ogrodowa na wysokość ok. 5-10 cm. W przypadku zanieczyszczonej mocno gleby, należy poszukać dla niej alternatywy, np. poprosić o nią u kogoś bliskiego, który również ma ogród i dobrej jakości glebę. To jest właśnie podstawa, baza dla kompostu. W celu dostarczania mikroorganizmom odpowiedniej ilości tlenu konieczne jest regularne podsypywanie kompostu pociętymi gałęziami.
Po osiągnięciu wysokości ok. 1,20 m, pryzmę kompostową można przykryć. Ostatecznie ten czas zależy od wielkości kompostownika. Przykładowo kompostownik ogrodowy premium ma wysokość i głębokość 100 m oraz pojemność 900 l. Pryzmę przykrywa się m.in. skoszoną trawą lub liśćmi. Na najwyższym poziomie kompostu można również składować dynię i ogórki.
Przekładanie kompostu w kompostownikach ogrodowych
Objętość kompostu naturalnie się zmniejsza wraz z upływem czasu. Po kilku tygodniach przekłada się go za pomocą szpadla. Wewnętrzne warstwy zostają wydobyte na zewnątrz, z kolei zewnętrzne znajdują się wtedy w środku. W ten sposób poprawia się napowietrzenie kompostu, co przyśpiesza cały proces kompostowania. Warto przy tym sprawdzić, czy któraś z warstw nie jest zbyt wilgotna, sprzyja to procesom gnilnym. Jeśli tak jest, warto jest wysypać nieco suchego materiału.
Montaż kompostownika – przydatne akcesoria
Jeśli korzystasz z gotowych pojemników kompostowych, to nie potrzebujesz materiałów do jego budowy. Wystarczy, że wybierzesz jego odpowiedni rodzaj i ustawisz w dowolnym miejscu. Najlepiej jest wybrać w miarę możliwości równe podłoże. Dodatkowo warto jest zastosować podstawę do kompostownika. Odpowiada ona za sprawniejszą wentylację oraz umożliwia mikroorganizmom optymalny dostęp do kompostownika. Oczywiście potrzebować będziesz jeszcze ziemi ogrodowej i szpadla. Sam montaż kompostownika jest bardzo szybkim i łatwym procesem, szczególnie jeśli masz już gotowy pojemnik. Nie wymaga on od Ciebie dodatkowych prac i skomplikowanych czynności. Zwróć jednak uwagę na producenta kompostowników, czy oferuje on pojemniki wysokiej jakości, czy są one trwałe i mają stabilną konstrukcję. To od tego w znaczącym stopniu zależy powodzenie w procesie kompostowania, a także żywotność pojemnika.
Montaż kompostownika wymaga dysponowania odpowiednim pojemnikiem oraz materiałami do wykonania kompostu. Ważne jest też, aby regularnie kontrolować cały proces, czy przebiega prawidłowo. Zapewne ważny jest tutaj czas, ponieważ kompost do użycia nadaje się dopiero po upływie ok. 9 miesięcy.