Szukasz sposobu na wartościowy nawóz czy pragniesz ekologicznie zagospodarować swoją kuchnię? Kompostowanie jest źródłem obu tych korzyści jednocześnie – dowiedz się, na czym polega kompostowanie, dlaczego warto je stosować i jak zrobić dobry kompost. Sprawdź też, jak zrobić kompostownik lub jaki pojemnik wybrać, by uzyskać nawóz, którym wzbogacisz zjadane przez siebie uprawy. Przekonaj się, że hodowla dżdżownic kalifornijskich i kompostowanie w domu, w firmie, czy w ogródku to naprawdę proste i wygodne sposoby na zmniejszenie odcisku ekologicznego i zamienienie resztek kuchennych w czarne złoto XXI wieku.
Co to jest kompostowanie odpadów?
Kompostowanie odpadów, czyli organiczny recykling, to naturalny, a jednocześnie kontrolowany proces przetwarzania odpadów organicznych w nawóz w warunkach zakładających optymalną temperaturę, wilgotność i dostęp do tlenu.
W wyniku rozkładu materii organicznej przez bakterie tlenowe lub beztlenowe, grzyby pleśniowe, dżdżownice lub inne mikroorganizmy powstaje kompost, czyli bogaty w składniki odżywcze naturalny nawóz poprawiający wartość gleby pod uprawę roślin.
Kontrola warunków, w jakich zachodzi kompostowanie pozwala na przyspieszenie tego naturalnego procesu i uzyskanie najbardziej wartościowej gleby.
Kto może prowadzić kompostownik?
Dzisiejsze technologie pozwalają na sterylną produkcję kompostu w każdym domu, instytucji, sklepie i ogródku.
Współczesny kompostownik domowy czy ogrodowy doskonale zatrzymuje zapach odpadów w swoim wnętrzu (w przeciwieństwie do koszy na śmieci, w których lądują nieposortowane odpady organiczne i nieorganiczne). Spełnia też wymogi sanitarne i wygląda estetycznie.
Wiedza o tym, jak kompostować poprawnie, pozwala zminimalizować ryzyko powstania przykrego zapachu.
Kto zatem może założyć kompostownik?
- Posiadacze działek lub ogrodów – kompostownik na działce lub w ogrodzie to ogromna wygoda i wspaniałe źródło wartości odżywczych dla Twoich upraw;
- Lokatorzy mieszkań z balkonem – nawet na niewielkim balkonie można z powodzeniem zainstalować szczelny kompostownik domowy;
- Lokatorzy mieszkań nie posiadający ogródka ani balkonu – kompostownik domowy umieścić można w każdej kuchni bez obaw o przykry zapach – specjalnie skonstruowany kompostownik kuchenny zapobiega wydobywaniu się woni odpadów;
- Szkoły, firmy i instytucje – podmioty te powinny zainwestować w kompostownik w ramach polityki odpowiedniego sortowania śmieci, budowania przyjaznego środowisku wizerunku oraz działalności edukacyjnej;
- Punkty gastronomiczne i supermarkety – duże ilości odpadów organicznych i przeterminowanej żywności można z łatwością kompostować w sterylny, higieniczny sposób, likwidując ryzyko chorób i przykrego zapachu;
- Firmy ogrodnicze – z racji produkcji dużej ilości ścinek roślinnych, skoszonej trawy czy pociętych gałęzi i wiór, produkcja kompostu może nawet być źródłem zysków finansowych;
- Osoby hobbystycznie uprawiające rośliny doniczkowe – nie ma nic lepszego i tańszego dla pielęgnacji roślin doniczkowych niż wartościowy humus domowej produkcji. Pasjonatom roślin pozwoli go uzyskać prosty kompostownik domowy.
Powyższa lista nie kończy się na amatorach roślin. Kompostownik może założyć każdy, komu na sercu leży przyszłość planety i kto pragnie dołożyć swoją cegiełkę w walce o odbudowę biorównowagi.
Dlaczego warto kompostować?
Przyjrzyj się korzyściom, jakie przynosi samodzielne kompostowanie w domu, ogrodzie czy na działce i dowiedz się, jakie są największe zalety naturalnego kompostu.
Jakie korzyści daje kompostowanie odpadów?
Kompostowanie pozwala osiągnąć wiele korzyści, które mieszczą się w dwóch pojęciach: eliminowaniu tego, co szkodliwe, i uzyskiwaniu czegoś wartościowego. Korzyści, jakie wynikają z tego procesu dotyczą zarówno pojedynczych gospodarstw, jak i całej planety.
Warto kompostować, bo:
- wspierasz środowisko, wybierając najlepszy sposób na segregację śmieci organicznych od nieorganicznych. Rzetelna segregacja odpadów mieszanych na organiczne i nieorganiczne pozwala znacząco zwiększyć możliwości recyklingu zarówno tych pierwszych, jak i drugich oraz zredukować ilość odpadów, które nie podlegają recyklingowi;
- zyskujesz tak zwane czarne złoto – kompostowanie na działce czy w ogrodzie pozwala Ci osiągnąć w 100% naturalny, zdrowy nawóz do swoich upraw rolniczych, przydomowych lub doniczkowych;
- otrzymujesz wartościowy płyn do podlewania kwiatów – korzyść tę pozwala Ci osiągnąć nawet najprostszy kompostownik do kuchni;
- eliminujesz ryzyko rozprzestrzeniania zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych (w tym chorób przenoszonych przez szczury) powstających w wyniku swobodnego rozkładu substancji organicznych w niekontrolowanych warunkach;
- przyspieszasz proces rozkładu materii organicznej w przyrodzie – decydując się na kompostowanie w ogrodzie lub na działce, wzbogacasz glebę o wartości odżywcze i zwracasz naturze to, co do niej należy w najlepszej postaci;
- wolniej zapełniasz kosz na śmieci i rzadziej musisz go wynosić – dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy zakładasz kompostownik do kuchni lub kompostownik domowy na balkon;
- dajesz dobry przykład – pokazując, że można samemu przeprowadzać kompostowanie w ogrodzie czy zakładając kompostownik domowy, zachęcasz innych do tego samego;
- jeśli prowadzisz biznes, zakładając kompostownik masz szansę dodatkowo zaprezentować się jako firma, która troszczy się o środowisko.
Warto dodać, że kompostowanie jest łatwe i można je prowadzić w każdym gospodarstwie domowym. Jest to też bardzo tani sposób na uzyskanie cennego nawozu i troskę o środowisko.
Czym jest czarne złoto? Zalety nawozu z kompostownika
Trudno przecenić czarne złoto. Nie bez powodu kompost nosi tak szlachetną nazwę. To najlepsze, najzdrowsze i najcenniejsze źródło wartości odżywczych dla roślin i gleby. Do jego produkcji wystarczy niewielki kompostownik domowy.
Kompost, a zwłaszcza wermikompost (czyli kompost, produkowany przez dżdżownice kalifornijskie), jest tak cenny, gdyż:
- jest w 100% naturalny,
- jest zdrowy dla środowiska i dla spożywających uprawy ludzi,
- jest w 100% darmowy,
- jest niezwykle bogaty w składniki odżywcze,
- łagodzi przykre dla roślin konsekwencje przesadzania,
- wzmacnia uprawy, wspomagając je w walce z chorobami i szkodnikami,
- wspomaga i przyspiesza naturalne procesy zachodzące w glebie.
- Podobne właściwości ma również tak zwana herbata kompostowa, czyli ciecz powstająca w procesie kompostowania, nadająca się doskonale do podlewania upraw i kwiatów.
Na czym polega kompostowanie?
Proces kompostowania składa się z kilku etapów i może być przeprowadzany na kilka sposobów. Wiele zależy od miejsca, w którym możemy założyć kompostownik. Przed rozpoczęciem kompostowania, koniecznie dowiedz się, jak wygląda ten proces, jak długo trwa i jakie są metody produkcji kompostu.
Etapy kompostowania
Kompostowanie przebiega w trzech etapach. Są to:
- mineralizacja odpadów – wstępny rozkład materiału przez żywiące się nim drobnoustroje, który powoduje wzrost temperatury w kompostowniku nawet do 70°C;
- humifikacja – dzięki dalszemu rozkładowi i przemieszaniu składników przez drobnoustroje i dżdżownice, w materiale powstają trwałe połączenia próchnicze, a temperatura powoli spada;
- dojrzewanie – kompost dojrzewa do momentu spadku temperatury w kompostowniku do temperatury otoczenia. Gdy jest gotowy, dżdżownice nie mają już czym się żywić, więc opuszczają kompostownik w poszukiwaniu nowego źródła pokarmu.
Dowiedz się, jakie są sposoby na uzyskanie tak wartościowego nawozu.
Kompostowanie – możliwe sposoby
Kompostowanie można prowadzić na kilka sposobów w zależności od dostępnego miejsca, czasu i osobistych preferencji.
Główne sposoby kompostowania to:
- kompostowanie pryzmowe – ze względu na niską estetykę stosu kompostowego, stosuje się je przede wszystkim z dala od domostw. Kompostowanie na działce w pryzmie polega na zbieraniu odpadów w odpowiednio pielęgnowany stos lub stosy, które swobodnie dojrzewają na powietrzu. Technika ta może być też z powodzeniem stosowana w dużym ogrodzie, jeśli tylko znajdzie się w nim wystarczająco osłonięte miejsce do ukrycia pryzmy;
- kompostowanie w pojemniku – pojemnik na kompost można zrobić samemu lub kupić. Współczesny kompostownik domowy czy termokompostownik, o ile jest prawidłowo użytkowany, w największym stopniu chroni przed wydobywaniem się przykrego zapachu i cieszy ładnym wyglądem, pozwalając na wygodne i higieniczne kompostowanie w ogrodzie lub w domu. Plastikowy kompostownik domowy lub ogrodowy pozwala znacznie przyspieszyć proces powstawania nawozu;
- kompostowanie z dżdżownicami – kompostowanie, w którym udział biorą dżdżownice to sposób najbardziej odpowiedni dla właścicieli balkonów, garaży czy piwnic. Technika ta pozwala uzyskać najwyższej jakości biohumus. Wermikompostowanie wymaga założenia hodowli dżdżownic i wyboru odpowiedniego pojemnika.
Każdy z powyższych sposobów kompostowania wymaga stosowania odpowiednich metod. Poznaj metody kompostowania i dowiedz się, którą z nich warto stosować, by uzyskać najbardziej wartościowy kompost.
Na czym polega kompostowanie?
Proces kompostowania składa się z kilku etapów i może być przeprowadzany na kilka sposobów. Wiele zależy od miejsca, w którym możemy założyć kompostownik. Przed rozpoczęciem kompostowania, koniecznie dowiedz się, jak wygląda ten proces, jak długo trwa i jakie są metody produkcji kompostu.
Etapy kompostowania
Kompostowanie przebiega w trzech etapach. Są to:
- mineralizacja odpadów – wstępny rozkład materiału przez żywiące się nim drobnoustroje, który powoduje wzrost temperatury w kompostowniku nawet do 70°C;
- humifikacja – dzięki dalszemu rozkładowi i przemieszaniu składników przez drobnoustroje i dżdżownice, w materiale powstają trwałe połączenia próchnicze, a temperatura powoli spada;
- dojrzewanie – kompost dojrzewa do momentu spadku temperatury w kompostowniku do temperatury otoczenia. Gdy jest gotowy, dżdżownice nie mają już czym się żywić, więc opuszczają kompostownik w poszukiwaniu nowego źródła pokarmu.
Dowiedz się, jakie są sposoby na uzyskanie tak wartościowego nawozu.
Kompostowanie – możliwe sposoby
Kompostowanie można prowadzić na kilka sposobów w zależności od dostępnego miejsca, czasu i osobistych preferencji.
Główne sposoby kompostowania to:
- kompostowanie pryzmowe – ze względu na niską estetykę stosu kompostowego, stosuje się je przede wszystkim z dala od domostw. Kompostowanie na działce w pryzmie polega na zbieraniu odpadów w odpowiednio pielęgnowany stos lub stosy, które swobodnie dojrzewają na powietrzu. Technika ta może być też z powodzeniem stosowana w dużym ogrodzie, jeśli tylko znajdzie się w nim wystarczająco osłonięte miejsce do ukrycia pryzmy;
- kompostowanie w pojemniku – pojemnik na kompost można zrobić samemu lub kupić. Współczesny kompostownik domowy czy termokompostownik, o ile jest prawidłowo użytkowany, w największym stopniu chroni przed wydobywaniem się przykrego zapachu i cieszy ładnym wyglądem, pozwalając na wygodne i higieniczne kompostowanie w ogrodzie lub w domu. Plastikowy kompostownik domowy lub ogrodowy pozwala znacznie przyspieszyć proces powstawania nawozu;
- kompostowanie z dżdżownicami – kompostowanie, w którym udział biorą dżdżownice to sposób najbardziej odpowiedni dla właścicieli balkonów, garaży czy piwnic. Technika ta pozwala uzyskać najwyższej jakości biohumus. Wermikompostowanie wymaga założenia hodowli dżdżownic i wyboru odpowiedniego pojemnika.
Każdy z powyższych sposobów kompostowania wymaga stosowania odpowiednich metod. Poznaj metody kompostowania i dowiedz się, którą z nich warto stosować, by uzyskać najbardziej wartościowy kompost.
Metody kompostowania
Poznaj podstawowe metody kompostowania, aby wiedzieć, jak kompostować, uniknąć nieprzyjemnych skutków i osiągnąć wartościowy nawóz. Metody kompostowania to:
- metoda pasywna (zimna) – kompostowanie niekontrolowane, które zachodzi w naturalnym, wolnym tempie i w niskiej temperaturze. Nie eliminuje nasion ani mikroorganizmów wywołujących choroby. Tak prowadzony kompostownik wydziela nieprzyjemny zapach w wyniku beztlenowych procesów gnilnych.
- metoda aktywna (gorąca) – metoda kontrolowanego kompostowania, w którym warunki rozkładu są ściśle monitorowane i regulowane, na przykład poprzez dodatkowe nawilżanie lub zmianę proporcji składu. Rozkład materii zachodzi w wyższej temperaturze, co znacznie skraca cały proces, likwiduje chorobotwórcze mikroorganizmy, rozkłada nasiona oraz zapobiega działaniu bakterii beztlenowych i powstawaniu przykrego zapachu.
Metody te rzadko stosuje się w formie czystej. Najczęściej w zależności od dostępnego czasu i miejsca urządzenia kompostownika łączy się je w różnych proporcjach. Zdecydowanie bardziej wartościowy humus powstaje jednak przy stosowaniu metody aktywnej.
Ile trwa kompostowanie?
Szybkość kompostowania zależy od sposobu, w jaki go przeprowadzamy, rodzaju pojemnika, pory roku oraz tego, w jakim stopniu zapewniamy kompostowi odpowiednie warunki do dojrzewania.
Kompostowanie w pryzmie trwa zwykle około roku. Proces ten przyspiesza latem, więc jeśli duża część roku jest ciepła, możliwe, że dobrej jakości nawóz zdołamy uzyskać nawet w 6-10 miesięcy.
O wiele szybciej kompostowanie zachodzi w zamkniętym pojemniku, zwłaszcza przy mniejszej objętości odpadów.
Rekordowo szybkim sposobem uzyskania kompostu jest zastosowanie termokompostownika, który dostarcza gotowego nawozu w około 2 tygodnie.
Jak zrobić kompost?
Aby zrobić naturalny wartościowy kompost potrzebna jest wiedza o tym, co wrzucać do kompostownika. Koniecznie dowiedz się też, jak dbać o jego zawartość, zapewniając jej optymalne warunki stosownie do pory roku oraz jak układać materiał w kompostowniku.
Co wrzucać do kompostownika (a czego nie)?
To, co wrzucasz do kompostownika może wzbogacić Twój nawóz i uchronić Cię przed przykrym zapachem lub przeciwnie – zaburzyć naturalne procesy, wywołać nieprzyjemną woń i obniżyć jakość kompostu.
Zanim zaczniesz kompostowanie w ogrodzie, na działce czy w domu, koniecznie dowiedz się, co można wrzucać do kompostownika, a co należy wykluczyć, aby zadbać o wysoką jakość kompostu i własny komfort.
Jeśli zaczynasz kompostowanie z rodziną, warto wydrukować poniższą listę i przykleić ją na Wasz kompostownik domowy.
Do kompostownika wrzucamy:
- organiczne odpady kuchenne, w tym rozdrobnione skorupki jaj, obierki, fusy po kawie, herbacie
- ścinki ogrodnicze
- resztki owoców i warzyw
- słomę, wióry, korę
- liście
- popiół drzewny, torf, nawozy mineralne
- papier, tekturę, gazety (bez barwników), chusteczki
- czerstwe pieczywo
Do kompostownika nie wrzucamy:
- skażonych lub toksycznych substancji, chorych roślin
- spleśniałych owoców, warzyw i pieczywa
- kości, mięsa i tłuszczy
- resztek nieorganicznych
- resztek nierozdrobnionych
- skórek owoców cytrusowych
- popiołu pochodzenia innego niż drewniane
- zadrukowanego papieru
- liści orzecha i dębu
Dodatkowo, jeśli zależy Ci na wysokiej jakości kompoście, staraj się nie wrzucać do kompostownika resztek żywności pryskanej pestycydami.
Jak dbać o kompost?
Aby nawóz osiągnął maksimum swoich wartości odżywczych oraz aby zminimalizować ryzyko powstawania przykrego zapachu, o kompost należy dbać, zapewniając mu odpowiednie warunki w różnych porach roku.
Optymalne warunki dla kompostowania
Możesz zapobiec gniciu i nieprzyjemnym zapachom, skrócić czas kompostowania i osiągnąć jak najwyższą jakość nawozu, ustanawiając odpowiednie warunki do kompostowania.
Pielęgnować swój kompost możesz naprawdę niewielkim nakładem sił i czasu, jeśli zapewnisz procesowi:
- wilgotność: około 50%
Gdy jest zbyt sucho, rozkład nie zachodzi, a gdy jest zbyt wilgotno, rozpoczyna się gnicie w warunkach beztlenowych. Gdy materiał jest tylko lekko wilgotny, kompostowanie zachodzi bez przeszkód.
Dobra rada: Aby zapobiec przesuszeniu lub przewodnieniu kompostu, użyj wilgotnościomierza i w razie potrzeby nawilż materiał zwykłą wodą lub deszczówką. Możesz też wzbogacić skład kompostownika o odpady zawierające dużą ilość wody.
- tlen: 13-21%
Optymalne dla kompostowania są warunki tlenowe, czyli takie, w których luźność i pulchność kompostowanej materii zapewnia bakteriom tlenowym możliwość jej rozkładania. Dzięki dopływowi tlenu z kompostownika nie wydziela się przykry zapach, a cały proces zachodzi szybciej. Specjaliści radzą, by zróżnicować ilość dostarczanego tlenu, zapewniając go więcej na początku procesu i z czasem zmniejszając jego ilość oraz aby zawartość tlenu w powietrzu wokół kompostu nie wykraczała poza przedział 13-21%.
Dobra rada: Aby zapewnić przepływ tlenu w kompostowniku, przemieszaj jego zawartość widłami lub częściej przerzucaj jego warstwy.
- właściwe proporcje węgla i azotu: 20-30:1
Optymalny stosunek węgla do azotu w kompostowniku mieści się między 20:1 a 30:1. Możesz regulować proporcje wzbogacając skład o materię bogatą w któryś z tych pierwiastków.
Po czym poznać, że w kompostowniku jest za dużo węgla lub azotu?
Jeśli tempo rozkładu w kompostowniku spowalnia, może to być znak, że jest w nim za mało węgla. Dodaj do kompostowanej materii bogate w azot resztki owoców i warzyw, skoszoną trawę, pokrzywy lub zawartość obornika.
Jeśli z kompostownika dopływa zapach amoniaku, to znak, że jest w nim za dużo azotu. Dodaj do kompostownika słomę zbożową, liście drzew, trociny, gałęzie, korę lub papier (to materiały bogate w węgiel).
- odpowiedni stopień rozdrobnienia
Materia w kompostowniku powinna być na tyle drobna, by umożliwić dopływ tlenu do wszystkich poziomów kompostownika, a jednak na tyle zbita, by nie doprowadzić do zbytniego wzrostu temperatury i gnicia. Najlepszym sposobem na zapewnienie stałego rozdrobnienia i przemieszania kompostu jest hodowla dżdżownicy kalifornijskiej w kompostowniku.
Dobra rada: Jeśli podejrzewasz, że zawartość Twojego kompostownika jest zbyt zbita, rozdrobnij ją nieco widłami, a jeśli będzie zbyt luźna, przemieszaj ją z bardziej zbitym materiałem.
Proces kompostowania a pory roku
Kompostownik zakładamy między wiosną a jesienią. W temperaturze poniżej 0°C procesy rozkładu nie zachodzą.
W trakcie suchego lata należy szczególnie dbać o to, by stos kompostowy był wilgotny i w razie potrzeby nawadniać go. Do tego celu najlepiej nadaje się deszczówka, gnojówka lub wyciąg z pokrzywy.
Aby uchronić stos kompostowy przed przesuszeniem i inwazją chwastów, pokryj go warstwą nasion motylkowych (peluszką, wyką i bobem w proporcjach: 1:2:2). Nie pobierają one azotu z kompostu, lecz z powietrza, dlatego idealnie nadają się jako warstwa ochronna.
Zimą natomiast zadbaj o temperaturę w stosie kompostowym, przykrywając go liśćmi, folią, matą ogrodniczą lub łętami ziemniaczanymi.
Przy ekstremalnie wysokich lub niskich temperaturach pryzma kompostowa powinna zostać okryta agrowłókniną, gdyż zwiększa ona termoizolację i zapobiega odparowaniu wilgoci z kompostu.
Jak układać materiał?
Materiał organiczny w pryzmie i każdym kompostowniku ogrodowym układa się warstwowo, dbając o luźną strukturę odpadów umożliwiającą swobodny dopływ tlenu i wilgoci do każdego poziomu.
- Warstwa najniższa musi być zbudowana z przepuszczalnego dla wody i powietrza luźnego materiału, takiego jak gałęzie lub kora.
- Druga od dołu warstwa powinna mieć około 2-3 cm grubości i składać się z ziemi lub torfu absorbujących minerały.
- Trzecia i kolejne warstwy to wszelakie odpady organiczne, które opcjonalnie można przemieszać z dodatkami przyspieszającymi proces kompostowania.
- Gotowy stos okrywa się warstwą ochronną.
Odpowiednie ułożenie warstw kompostowanego materiału jest szczególnie ważne dla zapewnienia w jego wnętrzu optymalnej temperatury, wilgotności i ilości tlenu, które usprawniają proces kompostowania.
Kompostowanie w domu czy na powietrzu? Gdzie zorganizować kompostowanie?
Dawniej kompostowanie odbywało się głównie na polach lub na wsiach, dziś możliwe jest również kompostowanie w ogrodzie czy na działce, a nawet kompostowanie w domu, i to niezależnie od jego metrażu. Mało tego – kompostownik możesz założyć również w piwnicy lub w garażu.
Nie zawsze jest to konieczne, ale warto w prosty sposób zorganizować system kompostowania w kilku miejscach jednocześnie.
Kompostowanie na działce
Jeśli posiadasz działkę, będzie to najwygodniejsze miejsce do kompostowania. Kompostowanie na działce ma swoje plusy i minusy, ale te pierwsze zdecydowanie górują nad drugimi.
Zalety kompostowania na działce:
- organizując kompostowanie na działce, nie musisz raczej martwić się zapachem kompostownika;
- kompostowanie na działce nie wymaga kupowania pojemników – wystarczy, że dowiesz się, jak zbudować drewniany kompostownik lub pryzmę;
- kompostowanie na działce pozwala na produkcję znacznie większej ilości nawozu niż w domu;
- nie musisz przewozić kompostu – gotowy nawóz zużywasz na miejscu dla własnych upraw.
Wady kompostowania na działce:
- kompostowanie na działce wymaga, aby przynajmniej raz na dwa dni pojawić się na miejscu, by przewietrzyć kompost i zoptymalizować jego skład lub warunki.
Dobra rada: Jeśli rzadko bywasz na działce, warto prowadzić kompostowanie w domu, a następnie przewozić odpady na działkę.
Kompostowanie w ogrodzie
Kompostowanie w ogrodzie jest bardzo podobne do kompostowania na działce. Mimo to, kompostownik w ogrodzie jest znacznie bliżej domu, co wyraźnie wpływa na komfort jego właścicieli.
Zalety kompostowania w ogrodzie:
- kompostowanie w ogrodzie może z powodzeniem zastąpić kompostowanie w domu i na działce. Ze względu na niewielki dystans z kuchni do ogrodu, wszystkie kuchenne odpady mogą lądować bezpośrednio w ogrodowym kompostowniku;
- kompostownik w ogrodzie pozostaje cały czas pod Twoją kontrolą. Pielęgnacja kompostu jest przez to o wiele łatwiejsza, dokładniejsza i mniej czasochłonna;
- kompostownik w ogrodzie staje się stałym elementem rodzinnego krajobrazu. Nie chodzi o to, by był Waszym ulubionym widokiem, ale o to, że Twoje dzieci zaczynają traktować kompostowanie w ogrodzie jak coś oczywistego i mimochodem wyrabiają nawyki troszczenia się o środowisko;
- podobnie jak kompostowanie na działce, kompostowanie w ogrodzie dostarcza nawozu bezpośrednio do miejsca, w którym możesz go dobrze spożytkować. Możesz też podzielić się nim z sąsiadem i zachęcić go do założenia własnego kompostownika;
- kompostownik w ogrodzie wcale nie musi straszyć – możesz zbudować kompostownik, który będzie zaspokajał minimum potrzeb estetycznych lub kupić pojemnik, który będzie prezentował się całkiem schludnie.
Wady kompostowania w ogrodzie:
- jeśli poważnie zaniedbasz kompostownik w ogrodzie lub umieścisz go w nieodpowiednim miejscu, możesz mieć do czynienia z przykrym zapachem.
Kompostowanie w domu
Kompostowanie w domu wymaga innego rodzaju technologii niż kompostowanie na działce czy w ogrodzie i wiąże się z innymi konsekwencjami – zarówno pozytywnymi, jak i negatywnymi.
Zalety kompostowania w domu:
- kompostownik w domu można umieścić w każdym lokalu bez względu na metraż;
- z uwagi na ogromną w skali roku produkcję odpadów kuchennych, kompostownik w domu pozwoli Ci mądrze zagospodarować resztki i realnie zmniejszyć Twój odcisk ekologiczny;
- kompostownik w domu pozwala na bezpośrednią segregację śmieci bez konieczności wywożenia ich na odległą działkę;
- umieszczając kompostownik w domu, kształtujesz u swoich współdomowników postawę odpowiedzialności za środowisko i dajesz dobry przykład swoim gościom;
- współczesne pojemniki pozwalają na to, by kompostownik w domu pracował całkowicie „bezodorowo”. Jeśli obawiasz się zapachu z kompostownika, wiedz, że kompostownik domowy może być bardziej szczelnym, higienicznym i bezpiecznym sposobem na składowanie resztek żywności niż kosz na odpady mieszane;
- kompostownik w domu zajmuje bardzo niewiele powierzchni;
- kompost z kompostownika możesz przewieźć na działkę lub do ogrodu albo wykorzystać w domu do nawożenia kwiatów i ziół hodowanych w doniczkach.
Wady kompostowania w domu:
- kompostownik w domu ma o wiele mniejszą objętość niż pryzma, pozwala więc na składowanie mniejszej ilości odpadów. Z drugiej strony, kompostownik do kuchni czy kompostownik balkonowy budowane są z myślą o standardowych potrzebach gospodarstwa domowego i czasie rozkładu. Zatem ryzyko, że okażą się niewystarczające, jest minimalne, zwłaszcza, że wraz z postępującym rozkładem resztek, ich objętość maleje;
- jeśli poważnie zaniedbasz swój kompostownik w domu, będziesz wrzucać do niego nieodpowiednie odpady lub nie będziesz go starannie zamykać, borykać się możesz z przykrym zapachem. Aby do tego nie dopuścić, potrzeba nieco więcej troski niż w przypadku kompostownika w ogrodzie czy na działce, ale z pewnością da się tego uniknąć.
Kompostownik – pojemnik na czarne złoto
Podstawą uzyskania wartościowego nawozu i ochrony przed nieprzyjemnym zapachem jest odpowiedni kompostownik. Dowiedz się, jak powinien być zbudowany kompostownik domowy i zewnętrzny, jakie rodzaje kompostowników najlepiej sprawdzają się w poszczególnych miejscach i jak możesz samodzielnie zbudować niektóre z nich.
Budowa kompostownika
Choć każdy kompostownik wygląda inaczej, większość łączy kilka typowych cech budowy. Niezależnie od kształtu, kompostownik zewnętrzny cechuje:
- brak dna – dzięki temu kompost ma bezpośredni kontakt z podłożem;
- stabilne ściany – najlepiej, gdy jedna z nich jest ruchoma i umożliwia dostęp do zawartości;
- ruchoma pokrywa – pełni ona rolę awaryjnego przykrycia w razie deszczu.
Przez większość czasu kompostowniki zewnętrzne są jednak otwarte.
Inaczej przedstawia się budowa kompostowników działających w pomieszczeniach. Kompostownik domowy lub kompostownik na balkonie posiadać musi:
- szczelną pokrywę i ściany – z racji ochrony przed przykrym zapachem, kompostownik domowy musi być bardziej szczelny od kompostowników zewnętrznych;
- kranik – umieszczony w dolnej części kompostownika, umożliwia odsączanie zbierającej się w pojemniku cieczy.
Producenci dbający o maksymalną funkcjonalność i estetykę swoich produktów oferują kompostowniki wielopoziomowe, których najwyższe piętro może służyć jako donica na kwiaty.
Rodzaje kompostowników i jak je zbudować?
Istnieje wiele rodzajów kompostowników dostosowanych do różnych potrzeb i dostępnych warunków. Dowiedz się, jakiego kompostownika wymaga kompostowanie w domu, a jakiego produkcja humusu na działce, w ogrodzie czy na balkonie. Sprawdź również, jak zbudować kompostownik samodzielnie.
Kompostownik ogrodowy lub kompostownik na działce
Kompostownik ogrodowy lub działkowy może mieć bardziej lub mniej naturalną formę. Najczęstsze typy pojemników wybieranych do kompostowania na powietrzu to kompostownik drewniany, plastikowy i pryzma.
Kompostownik drewniany lub plastikowy – typowy kompostownik ogrodowy
Jednym z możliwych pojemników umożliwiających kompostowanie w ogrodzie jest kompostownik drewniany lub plastikowy. Oba można kupić w sklepie, zaś kompostownik drewniany można także łatwo zbudować własnoręcznie. Sprawdź, czym różnią się w działaniu te dwa rodzaje kompostowników.
Termokompostownik – kompostownik plastikowy
Najnowszym wynalazkiem do kompostowania jest termokompostownik. To plastikowy, zamykany pojemnik, który umożliwia niezwykle szybki rozkład odpadów organicznych – nawet w kilka tygodni. Plastikowe ścianki posiadają otwory wentylujące, termokompostownik świetnie utrzymuje wilgoć, a plastik nagrzewa się od słońca, co jeszcze bardziej przyśpiesza proces. Dzięki specjalnemu materiałowi Thermoplast, istnieje możliwość całorocznego kompostowania, ponieważ są odporne na warunki atmosferyczne i ujemne temperatury. Jest to klasa pojemników ogrodowych premium, przykład jednego z nich – Kompostownik ogrodowy THERMO-KING 600 poniżej:[woo_product_slider id=”21671″]
Kompostownik drewniany
Kompostownik drewniany to prosta skrzynia bez dna, którą, podobnie jak pryzmę, ustawiamy bezpośrednio na ziemi. Wygląda nieco bardziej estetycznie niż pryzma kompostowa, ale kompostowanie odbywa się w nim na niemal takiej samej zasadzie.
Zanim najwyższa warstwa kompostu zdąży się rozłożyć, niższe warstwy są już przetworzone. Można je wykorzystać, a niedojrzałą warstwę ułożyć na dnie nowego stosu w tym samym pojemniku. Wcześniej drewniany kompostownik powinien zostać dokładnie wymyty.
Z czego zrobić kompostownik ogrodowy?
Kompostownik ogrodowy możesz zbudować z różnych materiałów. Spróbuj zbudować kompostownik drewniany z desek lub beczki lub wykonać kompostownik z płyt betonowych.
Jak zrobić kompostownik z drewna?
Drewniany kompostownik to jeden z najbardziej rozpowszechnionych pojemników umożliwiających kompostowanie w ogrodzie. Dość łatwo można wykonać samemu kompostownik drewniany z desek lub beczki.
Jak zrobić kompostownik z desek?
Budowa kompostownika z desek powinna przypominać skrzynię bez dna. Równej długości deski nacinamy przy końcach, by móc je ze sobą umocować. Następnie układamy ściany czworoboku.
Jak zrobić kompostownik z beczki?
Aby zrobić kompostownik z beczki wystarczy pozbawić ją dna, wyciąć w ściankach kilka otworów wentylacyjnych (chyba że ma prześwity) i zapewnić awaryjną pokrywę w razie deszczu.
Jak zrobić kompostownik z płyt betonowych lub cegły?
Podobnie jak w przypadku budowy kompostownika drewnianego, należy zapewnić dopływ tlenu do kompostu poprzez zrobienie otworów w ścianach pojemnika. Zawartość chronić należy przed deszczem stosując pokrywę. Ponieważ kompost wymaga regularnego mieszania, wygodnie będzie zapewnić ruchomość jednej ze ścian.
Kompostownik na działce – pryzma kompostowa
Choć kompostownik drewniany i plastikowy w pełni nadają się do działkowej produkcji nawozu, najczęściej wybieranym kompostownikiem na działkę od lat pozostaje pryzma.
Co to jest pryzma?
Pryzma kompostowa to inaczej luźny stos kompostowy, który nie jest zawarty w żadnym pojemniku, lecz układany warstwami bezpośrednio na glebie. Do czasu osiągnięcia przez pryzmę docelowej wysokości, okrywamy ją folią lub matą, a gdy zakończymy budowanie stosu, należy go przykryć warstwą ziemi, liści, kory lub słomy.
Jak zbudować pryzmę?
Budowa pryzmy kompostowej wymaga odpowiedniego przygotowania podłoża i warstwy dolnej stosu. Potrzebna jest także wiedza o tym, jak i do jakiej wysokości układać materiał w pryzmie.
Jak powinna wyglądać pryzma kompostowa?
Prawidłowo ułożony stos kompostowy wygląda jak wał. Pryzma powinna mieć półokrągły przekrój w płaszczyźnie pionowej i wysokość około 1m.
Jak przygotować glebę pod pryzmę kompostową?
Pryzmy kompostowe układa się bezpośrednio na ziemi, którą trzeba jednak wcześniej odpowiednio przygotować.
Jeśli gleba, na której planujesz zbudować pryzmę jest optymalnie przepuszczalna, skoś tylko porastającą ją trawę.
Jeśli nie, wykop w glebie dołek o głębokości około 20-30 cm. W zależności od tego, czy ziemia w miejscu przeznaczonym na pryzmę jest bardziej czy mniej przepuszczalna, wsyp do dołka glebę, która wyrówna właściwości podłoża, to znaczy zwiększy jego przepuszczalność lub pozwoli zachować wilgotność.
Tak przygotowane podłoże znacznie ułatwia kompostowanie na działce.
Jak zorganizować proces kompostowania w pryzmie?
Produkcja nawozu w pryzmach będzie najbardziej efektywna, jeśli założysz dwie pryzmy. Opróżnia się je naprzemiennie raz do roku, tak, że podczas gdy jedna z nich dojrzewa, do drugiej możesz stale dorzucać odpady. Dzięki takiej organizacji nawóz kompostowy dojrzewa pełne dwa lata i osiąga pełnię swoich wartości.
Pryzmy ani otwartego kompostownika nie postawisz jednak w domu. Kompostowanie w domu wymaga innego rodzaju technologii.
Kompostownik domowy
Kompostowanie w domu może przebiegać w różnych miejscach, które charakteryzują różne warunki. Balkon lub kuchnia to odpowiednie miejsca na kompostownik domowy, pod warunkiem, że wybierzesz odpowiedni pojemnik.
Bokashi – kompostownik do kuchni
Bokashi to nie tyle kompostownik, co „fermentownik”. Fermentację w pojemniku Bokashi przeprowadzają beztlenowe mikroorganizmy EM (bakterie mlekowe, drożdże, probiotyki i przeciwutleniacze), które eliminują szkodliwe bakterie i nie dopuszczają do wydzielania się przykrego zapachu. Najbardziej popularnym pojemnikiem bokashi do kompostowania kuchennego jest URBAN 15, który jest sprzedawany w zestawie z naturalnym przyśpieszaczem kompostowania.
W pojemnikach typu Bokashi fermentuje się nieco inne odpady niż w tradycyjnym kompostowniku: można tu wrzucać resztki cytrusowe, nie wkłada się jednak papieru (pozostały skład mieszanki jest bez zmian). Kompostownik kuchenny URBAN 15 to idealne rozwiązanie dla osób, które nie mają balkonu, a chcą zacząć przygodę z kompostowaniem.[woo_product_slider id=”21670″]
Kompostownik na balkonie
Jeśli zamiast w kuchni wolisz gromadzić odpady organiczne na balkonie, idealnym pojemnikiem będzie specjalnie dla tego celu stworzony kompostownik balkonowy URBALIVE 57.
To szczelny i stabilny kompostownik domowy z tworzywa sztucznego, wyglądem przypominający stołek z pudłem o pojemności aż 57 l. Kompostownik na balkonie nie zajmuje dużo miejsca, pozwala natomiast na bezwonne kompostowanie resztek. Jak pokazuje doświadczenie opisane w tym artykule, taki domowy kompostownik może nadawać się też do balkonowej hodowli dżdżownic, a swym wyglądem nie będzie nawet zdradzał swojego przeznaczenia.
Korzystając z tego kompostownika nie tylko oszczędzasz miejsce w kuchni. Dzięki szczelności pojemnika, z którego nie wydobędą się żadne zapachy, nie narazisz się na nieprzychylne spojrzenia sąsiadów. Możesz też nadal wieszać na balkonie pranie, które zachowa swoją świeżość i korzystać z balkonowej przestrzeni jak dotąd.
Trzeba jednak przyznać, że kompostownik domowy URBALIVE 57 równie dobrze sprawdza się jako kompostownik do kuchni. Nie zajmuje w niej wiele przestrzeni i umożliwia wygodny recykling odpadów kuchennych.
[woo_product_slider id=”21662″]Wermikompostownik – hodowla robaków i kompostownik do piwnicy, garażu lub na balkon
Dżdżownice kompostowe zrobiły furorę na polu kompostowania. Te małe stworzonka trawią odpady organiczne, wydalając niemal gotowy kompost, a także zapewniają doskonały stały drenaż zawartości kompostownika zaoszczędzając Ci pracy i czasu na przewietrzanie go. Taki wermikompostownik można zrobić samodzielnie lub założyć w specjalnie stworzonym do tego pojemniku.
Jak zbudować wermikompostownik?
Budując wermikompostownik, musisz przygotować odpowiedni pojemnik i zakupić dżdżownice kompostowe (na przykład w sklepie wędkarskim, na Allegro lub od znajomego, który posiada własną hodowlę robaków). Hodowla dżdżownicy kalifornijskiej wymaga kupnego lub ręcznie wykonanego kompostownika. Rolę tę może znakomicie spełnić kompostownik drewniany lub plastikowy.
Jak zbudować pojemnik na wermikompostownik?
Wermikompostownik cechować musi określona budowa. W przeciwieństwie do kompostowników ogrodowych, pojemnik na wermikompostownik musi mieć pokrywę i dno, w którym trzeba wywiercić otwory wentylacyjne, podobnie jak u góry ścian. Aby jednak dżdżownice nie uciekły z pojemnika, umieść gotowy wermikompostownik w większym, szczelnym pojemniku.
Hodowla dżdżownic – jak to zrobić?
Aby założyć własną hodowlę dżdżownic do kompostowania, musisz wiedzieć, które dżdżownice najlepiej się do tego nadają. Dowiedz się też, gdzie powinna znaleźć się hodowla dżdżownic i jak się nią opiekować.
Dżdżownica kalifornijska – idealna dżdżownica kompostowa
Najbardziej popularna dżdżownica kompostowa to dżdżownica kalifornijska (Eisenia fetida). Jej inna nazwa to kompostowiec różowy.
Dżdżownice kalifornijskie w kompostowniku żyją nawet do kilkunastu lat. Wbrew rozpowszechnionej opinii, potrafią całkiem nieźle dostosować się do chłodniejszej pogody, a nawet lekkiego mrozu. Niemniej jednak, aby zapewnić im bezpieczne i optymalne warunki do kompostowania, sprawdź, gdzie powinna zostać umieszczona hodowla dżdżownic kalifornijskich.
Hodowla dżdżownic w domu – gdzie ją postawić?
Mało kto kocha dżdżownice, więc jeśli świadomość posiadania w mieszkaniu tych żyjątek nieco Cię przeraża, wiedz, że dżdżownica kalifornijska będzie bardzo dobrze czuć się również poza domem.
Hodowla dżdżownic najlepiej będzie się sprawdzać w ogrodzie, na balkonie, w garażu lub w piwnicy, przy czym wiele zależy od temperatury i wilgotności w danym miejscu.
Jak hodować dżdżownice kalifornijskie?
Hodowla dżdżownic kalifornijskich nie może być pozostawiona sama sobie. Zwierzątka te, tak jak i sam kompost, potrzebują optymalnych warunków do życia i rozmnażania. Aby je zapewnić, postępuj zgodnie ze wskazówkami.
- Dżdżownice kalifornijskie wymagają optymalnej temperatury. Idealna temperatura, w jakiej pracować mogą te dżdżownice to 15-30°C, przy czym pamiętaj, że w plastikowym pojemniku jest o wiele cieplej niż w drewnianym. Przy zbyt wysokiej temperaturze, zamknięte w pudełku dżdżownice kalifornijskie po prostu zginą. Przy zbyt niskiej, może dojść do gnicia.
- Zapewnij im idealną wilgotność. Dodając do kompostownika duże ilości suchych odpadów, podlej je wodą. Jeśli zauważasz, że zbiera się w nim dużo płynu, wyrównaj poziom wilgotności, by Twoje dżdżownice kalifornijskie nie zaczęły się topić. Dodaj nieco suchych resztek lub wyreguluj temperaturę w kompostowniku.
- Hodowla dżdżownic musi być pod stałą kontrolą. Nie pozostawiaj hodowli dżdżownic samej sobie. Obserwuj, jak zachowują się Twoje dżdżownice kalifornijskie, oceniaj wilgotność kompostu i mieszaj go od czasu do czasu łopatką.
- Nie zniechęcaj się. W trakcie kompostowania warunki życia dżdżownic zmieniają się. Konsekwencją może być zbyt intensywne rozmnażanie dżdżownic, ich usychanie, topienie się lub próby ucieczek. Nie warto jednak się zniechęcać, bo przeniesienie pojemnika w inne miejsce często sprawia, że dżdżownice odzyskują optymalne warunki do życia.
Hodowla dżdżownic nie jest zadaniem czasochłonnym, jednak jak każde żywe stworzenia, tak i dżdżownice kalifornijskie wymagają minimum troski i dbałości o ich warunki.
W jakim punkcie umieścić kompostownik?
Zarówno kompostownik domowy, jak i ogrodowy czy działkowy wymaga przemyślanej lokalizacji chroniącej właścicieli i sąsiadów przed ewentualnym zapachem i nieraz mało estetycznym widokiem.
Odpowiedni stopień nasłonecznienia wpływa na temperaturę i wilgotność kompostu, dlatego czynnik ten należy wziąć pod uwagę wybierając punkt na umieszczenie kompostownika.
Pamiętaj, że podczas gdy pojemniki na kompost można w razie potrzeby przenosić, przy budowie pryzmy wybór miejsca ma o wiele większe znaczenie.
Kompostownik zewnętrzny należy umieścić w miejscu:
- zacienionym,
- odległym od miejsc użytkowania przez ludzi, czyli na przykład z tylu lub w kącie ogrodu,
- osłoniętym od wiatru,
- w miarę możliwości chronionym przed zwierzętami,
- w pobliżu pachnących roślin, które będą maskować zapach.
W mieszkaniu zamknięty kompostownik domowy może stać w najbardziej wygodnym miejscu w kuchni lub na balkonie. W wyjątkowo mroźne dni balkonowy kompostownik można wprowadzić na jakiś czas do domu.
Dżdżownice kalifornijskie najlepiej czuć się będą w niezbyt chłodnej piwnicy, garażu lub na balkonie.
Jaki kompostownik wybrać?
To, jaki wybierzesz kompostownik zależy od wielu czynników. Dokonując wyboru kompostownika, weź pod uwagę:
- miejsce, w którym będzie przebiegać kompostowanie (kompostowanie w ogrodzie wymaga innego kompostownika niż kompostowanie w domu),
- dostępną powierzchnię – w bardzo małym ogródku najlepiej sprawdzi się termokompostownik, zaś w bardzo dużym możesz postawić zwykłą działkową pryzmę lub drewniany kompostownik, gdyż z pewnością znajdzie się dla nich odpowiednie miejsce,
- dostępny budżet – najtańszym rozwiązaniem jest kompostowanie pryzmowe. Własnoręczna budowa kompostownika może być sposobem na oszczędność, pod warunkiem, że masz pod ręką odpowiednie materiały. Kupny kompostownik do kuchni czy na działkę jest rozwiązaniem droższym, ale też najbardziej estetycznym, szczelnym i służącym przez długie lata.
- czas, po którym chcesz uzyskać kompost – zdecydowanie najszybszym kompostownikiem jest plastikowy termokompostownik, ale uzyskanie kompostu w krótkim czasie umożliwia także kompostownik do kuchni lub kompostownik na balkonie.
- Twoje potrzeby – jeśli potrzebna Ci duża ilość kompostu, zdecyduj się na duży kompostownik lub taki, który wyprodukuje nawóz szybko. Jako wędkarz łowiący na dżdżownice, zakładając wermikompostownik możesz upiec dwie pieczenie na jednym ogniu – uzyskać wermikompost i darmową przynętę – dżdżownice kalifornijskie. Jeśli Twoim priorytetem są domowe kwiaty i uprawy, niewielki kompostownik domowy zapewni Ci stałe dostawy zarówno nawozu, jak i wygodnie pozyskiwanego płynu do podlewania.
Od wyboru kompostownika zależeć będzie Twój komfort, jakość nawozu i zdrowie Twoich upraw, dlatego warto dobrze przemyśleć, który kompostownik spełni wszystkie Twoje potrzeby.
Kompostuj! Spożytkuj resztki swojej codzienności z korzyścią dla planety
Połączenie tradycyjnych metod i nowoczesnych środków sprawiło, że kompostowanie jest dziś nie tylko szybsze niż kiedykolwiek, ale i znacznie bardziej wygodne i możliwe również w warunkach domowych.
Nowoczesny kompostownik do kuchni czy na balkon pozwala na bezzapachowe kompostowanie w domu, stwarza środowisko, jakiego potrzebują dżdżownice kalifornijskie i umożliwia uzyskanie aż dwóch rodzajów nawozu. Pełnowartościowy kompost oraz płyn w postaci herbatki kompostowej zapewniają najdoskonalszą pożywkę uprawom domowym i zewnętrznym, zaś świadomość przekształcania odpadów w czarne złoto pod własnym dachem jest źródłem niezwykłej satysfakcji z działania na korzyść środowiska.
Znajdź idealny kompostownik domowy lub ogrodowy i przekonaj się, jak wiele korzyści pozwoli Ci odczuć samodzielne kompostowanie odpadów organicznych.
FAQ
Poniżej zamieszczamy kilka porad na szczegółowe zapytania dotyczące kompostowania.
Jak chronić kompostownik przed muszkami owocówkami?
Aby pozbyć się muszek owocowych z kompostownika, zawsze przykrywaj resztki owocowe innymi odpadami.
Co zrobić, gdy z kompostownika wydobywa się przykry zapach?
Przykra woń jest oznaką, że w kompostowniku zachodzi proces gnicia, czyli beztlenowego rozkładu materii. Należy zapewnić zawartości więcej tlenu, aby pobudzić pracę bakterii tlenowych, które zapobiegają powstawaniu przykrych zapachów.
Jak uniknąć nadmiaru tlenu?
Do kompostownika nie powinno docierać zbyt wiele tlenu, dlatego jeśli kompostujesz w domu, staraj się nie dorzucać resztek co chwilę, lecz kumuluj je w jednym miejscu i dorzucaj do pojemnika 1-2 razy dziennie.
Jak zrobić szybki kompost?
Aby przyspieszyć kompostowanie, oprócz starannego optymalizowania warunków, w jakich zachodzi proces, dodaj do zawartości startera zawierającego lub aktywizującego bakterie tlenowe, biodynamicznych wywarów ziołowych (na przykład z rumianku, pokrzywy lub mniszka lekarskiego), odrobiny dojrzałego kompostu, grzybni do kompostowania lub wysuszonego obornika. Również obecność dżdżownic zwiększa tempo pracy w kompostowniku. Najlepszą metodą uzyskania szybkiego kompostu jest jednak inwestycja w termokompostownik.
Co to jest herbata kompostowa?
W trakcie kompostowania w zamkniętych pojemnikach wytwarza się brązowa ciecz – tak zwana herbata kompostowa. Nadaje się ona idealnie jako pełnowartościowy płyn do podlewania kwiatów i upraw. Należy zbierać ją z powierzchni rozkładających się resztek, a w przypadku kupnych kompostowników, wygodnie odciągać za pomocą wmontowanego kranika.
Jak zrobić kompost z trawy?
Kompost z trawy przygotowuje się podobnie jak kompost z mieszanych odpadów, przy czym należy pamiętać, że rozkładająca się trawa wydziela więcej przykrej woni. Aby tego uniknąć, przekładaj warstwami suchą i mokrą trawę i wzbogacaj mieszaninę innymi szczątkami.
Jak sprawdzić wilgotność kompostu bez wilgotnościomierza?
Zawartość kompostownika lub pryzmy jest idealnie wilgotna, gdy nie jest mokra, lecz po jej dotknięciu czujesz na dłoni delikatną wilgoć. Spróbuj też ścisnąć w dłoni garść materiału – jeśli cieknie z niej woda, w kompostowniku jest zdecydowanie zbyt wilgotno.
Jak obracać materiał w pryzmie?
Ponieważ proces kompostowania zaczyna się od wewnątrz i od spodu pryzmy, od czasu do czasu należy przełożyć górne warstwy na spód i odwrotnie oraz zamienić miejscami rozkładający się już materiał ze środka z tym po bokach. Po ułożeniu pryzmy na nowo, posyp ją warstwą najlepiej rozłożonego materiału.
Jak często należy obracać materiał w pryzmie?
W celu maksymalnego przyspieszenia kompostowania, zawartość w pryzmie należy obracać mniej więcej raz na dwa dni, gdyż po każdym takim zabiegu, temperatura wewnątrz pryzmy wzrasta. Zwykle jednak wystarczą dwa przemieszania materiału: pierwszy raz po około 3 tygodniach, a drugi po około 8 tygodniach od założenia pryzmy (czyli po 5 tygodniach od wcześniejszego przerobienia).
Powiązane produkty:
Anonim
Ciekawe rozwiązanie!